Εις Νάουσαν - Επιστολές του Γιώργου Κύρτση σε Ναουσαίους συμπολίτες

Ομιλία σχετικά με τις επιστολές του πρωτοπόρου της ναουσαίικης βιομηχανίας Γεωργίου Κύρτση που φυλάσσονται στο αρχείο του Παπαφείου Ιδρύματος

Στις 2 Φεβρουαρίου 2020 συνδιοργανώθηκε με τους Φίλους του Ιστορικού Αρχείου Νάουσας εκδήλωση στην οποία η Κλασική φιλόλογος, μεταφράστρια, υπ. διδάκτωρ  του Πανεπιστημίου Αθηνών κα Michela Corvino-Μπάτσαλα  παρουσίασε και σχολίασε Επιστολές  του Γ. Κύρτση σε Ναουσαίους συμπολίτες, από το αρχείο του Παπαφείου Ιδρύματος.

Για την εκδήλωση αυτή ο κ. Μανώλης Βαλσαμίδης σχολίασε:

«Θερμά συγχαρητήρια στους συνδιοργανωτές της χθεσινής βραδιάς, την εταιρία Αναστάσιος Μιχαήλ ο λόγιος και Φίλοι του Ιστορικού Αρχείου Νάουσας και ευχαριστήρια στην ομιλήτρια κυρία Michela Corvino - Batsala για την ομιλία. Ήταν ενδιαφέρουσα η προβολή των επιστολών του Κύρτση. Βλέπεις τον άνθρωπο πώς ήταν στην καθημερινότητά του. Πώς ζύγιζε, πώς μετρούσε τα πράγματα, πώς ήταν στις σχέσεις του τις οικογενειακές, τις κοινωνικές και τις επαγγελματικές.

Θα πείτε, τι μας νοιάζει; Είναι ένα ερώτημα, στο οποίο απαντάς αρνητικά, δεν με νοιάζει και τελείωσε. Δεν είναι όμως έτσι. Όταν ένας άνθρωπος συνέβαλε στην ανάπτυξη του τόπου σου, πρέπει να σε νοιάζει. Να σε νοιάζει κι ας μην ήσουν μέτοχος, υπάλληλος ή εργάτης στο εργοστάσιο του Κύρτση. Και θα αιτιολογήσω τη θέση μου.

Στον πόλεμο έχουμε τις παράπλευρες απώλειες. Στην εργασία και την οικονομία έχουμε τον κύκλο των ωφελειών και των ωφελουμένων.

Το ωρολόγι της πόλης, δωρεά του Κύρτση, με το κτύπημα της ώρας ήταν κάποτε και για χρόνια ο ρυθμιστής της ζωής μας. Χτύπησε εφτά, σήκω. - Τι ώρα τρώμε; - δύο. Τι ώρα μαζευόμαστε; ...εξαρτάται.

Θυμάμαι τους εργάτες και τις εργάτριες, Με τι χαρά ερχόταν με την πληρωμή τους στο μαγαζί του πατέρα μου, εξοφλούσαν τα χρέη τους και ψώνιζαν. Το χρήμα έκανε τον κύκλο του, έφτανε και στον λούστρο που γυάλιζε τα μποτίνια του υπαλλήλου και όχι μόνο.

Με την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό στη Νάουσα επικράτησε οργασμός ανοικοδόμησης σχολείων. Αρωγό και το κράτος με το κληροδότημα Κύρτση. Πέραν των όσων έδιδε εν ζωή, ακόμη και στο τουρκικό σχολείο, άφησε με την διαθήκη του γενναίο κληροδότημα για τα σχολεία της Νάουσας.

Τα παραπάνω είναι απολύτως τεκμηριωμένα. Και είναι αρκετά ως αιτιολογία της θέσης μου. Υπάρχει όμως και ένα άλλο γιατί. Γιατί μας νοιάζει η ιστορία του τόπου μας. Για την ιστορία δεν έχει θέση το ερώτημα τι με νοιάζει. Απόδειξη ότι αρκετοί Ναουσαίοι παραβρέθηκαν στην ομιλία και αμείφτηκαν, γιατί βρήκαν ενδιαφέρουσα την ομιλία και συμμετείχαν στα λεγόμενα.

Είδαμε έναν Κύρτση μετρημένο έως τσιγκούνη, έναν Κύρτση πρακτικό και τακτικό μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια, έναν Κύρτση να αγαπάει τα φυτά, τα λουλούδια και να θέλει να μεταφέρει τα καλύτερα από τον πλούσιο, ανοιχτό και υαλόφρακτο, κήπο του, στον τόπο της νέας διαμονής του.

Για τον Κύρτση θα πρόσθετα ότι ήταν ο αίτιος για την μεταλαμπάδευση της ιδέας να "κτυπήσει" η Νάουσα την δεκάτη των σταφυλιών υπέρ των Σχολείων.

Επειδή είμαι λίγο μεγάλος, θυμάμαι, έτσι ήταν όλοι οι πλούσιοι της Νάουσας. Δεν ήταν σπάταλοι. Ήταν τακτικοί σε όλα. Νοικοκύρηδες. Αρωγοί, ευεργέτες, του Κοινού, της Εκκλησίας, των Σχολείων. Όλοι και πάντοτε».